کابل: پایتخت افغانستان
کابُل بزرگترین شهر، پایتخت و مرکز اقتصادی و فرهنگی افغانستان و نیز مرکز ولایت (استان) کابل است. این شهر محل زندگی اقوام مختلف سنی و شیعه مانند تاجیک‌ها، پشتون‌ها، هزاره‌ها و قزلباش‌ها است. کابل اولین بار در سال ۱۱۵۲ش و در دوران حکومت تیمور، جانشین احمدخان دُرّانی پایتخت حکومت گردید.
شهر کابل در شرق افغانستان قرار دارد. شهرهای پَغمان، بَگرامی، ده سبز، شَکر دره و چهار آسیاب در همسایگی این شهر قرار دارد. ارتفاع کابل از سطح دریا، حدود ۱۸۰۰ متر است. کوه‌های آسمایی ; را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم کرده‌اند. چند تپه از قبیل تپه مَرَنجان و بی بی مهرو در داخل قرار دارند و به آن زیبایی بخشیده اند. رود کابل، از میان پایتخت افغانستان می‌گذرد و به سمت جلال آباد و پاکستان روان است. این شهر محل تقاطع سه راه مهم افغانستان است: راه شمال به ولایت بلخ و مزار شریف و همسایگان شمالی، راه شرق به جلال‌آباد و بندر تُورخَم، و راه جنوب به غزنی، قندهار و هرات.
کابل یکی از شهرهای باستانی افغانستان است و برخی منابع از قدمت کابل پیش از میلاد مسیح سخن گفته‌اند. در آثار مورخان عهد اسکندر و در جغرافیای بَطلیموس، از کابل به نام قابوره، کابورا و اورتوسپاته یاد شده، و در شاهنامه فردوسی مکرر از کابل و کابلستان نام برده شده است.
- کابل در سال ۲۵۰ش(۸۷۰م) توسط مسلمانان فتح شد و در ۶۰۰ش (۱۲۲۱م) چنگیزخان آن را ویران کرد.
- تیمور گورکانی در ۷۷۷ش (۱۳۹۸م) کابل را احیا کرد.
- کابل در ۸۸۳ش (۱۵۰۴م) از سوی بابر، پادشاه مغول گورکانی به پایتختی برگزیده شد.
- در ۱۱۱۷ش (۱۷۳۸م) نادر افشار، این شهر را تصرف کرد و بخشی از همراهان قزلباش خود را در آن گذاشت.
- در ۱۱۵۲ش (۱۷۷۳م/۱۱۵۲ش) تیمور، فرزند احمدشاه ابدالی، پایتخت خود را از قندهار به کابل منتقل کرد.
تا سقوط سلطنت در افغانستان ۱۳۵۲ش/۱۹۷۷۳م) شهر کابل در حال گسترش و افزایش جمعیت بود. درگیری مجاهدین با نیروهای دولتی تحت حمایت نیروهای شوروی بین سال‌های ۱۳۵۷-۱۳۷۱ش، و سپس درگیری گروه‌های مجاهدین بین سال‌های ۱۳۷۱-۱۳۷۵ش و تسلط طالبان بر آن (۱۳۷۵-۱۳۸۰ش)، باعث ویرانی کابل و تغییرات عمده در میزان و بافت جمعیتی کابل گردید. پس از سقوط طالبان در ۱۳۸۰ ش، جمعیت کابل افزایش چشم‌گیری یافت و در مسیر توسعه و آبادانی قرار گرفت.