علی مردان شک نداشت که دُلدُل گذر به گوشه ای از بهشت شبیه نباشد. اما امیر زندگی ساکنان این بهشت را با ستاندن خروارها روغن جزیه به جهنم تبدیل کرده بود. خاطره های تلخ و شیرین او از این قریه نیز کمتر از رنجی نبود که مردم می کشیدند. از دست دادن بیگم در مجاورت قریه چون زخم ناسوری بر روانش سنگینی می کرد. او سال ها قبل برای اربابش گیاهان دارویی زاویه ای برای دفاع، فرازی برای حمله و فرودی برای عقب نشینی پیدا کند.
ارتفاعات ارزگان برای کشت گندم زمین نداشت، اما برای مدافعانی که برای بقای شان تقلا می کردند، جا بسیار داشت. صخره های دشوارگذر قامت آراسته بودند تا ساکنانش را در نبردهای نامتعارف با دشمن پناه دهند. اگر امیر یک سال دیرتر جنگ را آغاز کرده بود، علی مردان قادر بود شمار افراد آموزش دیده اش را به هزاران تن افزایش دهد. آنگاه نیازی به دنبال خود بکشاند تا فرسوده شود.